recht

In Nederland wil men de Auteurswet van 1912 aanpassen aan de 'eisen van de tijd'. De Auteurswet bepaalt de rechten die auteurs van schriftelijke, audio-visuele en ook digitale werken hebben voor wat betreft de verspreiding van hun werk. Een auteur (of rechthebbende) heeft het recht de verspreiding te beperken, een vergoeding te verlangen enzovoort. Dit auteursrecht is echter niet onbeperkt. Het kan de 'gebruiker' van een werk bijvoorbeeld niet verboden worden een kopie te maken voor eigen gebruik, studie, enzovoort; het lijkt er zelfs op dat het niet verboden muziek te downloaden vanaf het internet, zolang dat voor eigen gebruik is. 'Niet verboden', inderdaad. Het is echter geen recht, en de auteur/rechthebbende van een werk is niet verplicht je de die mogelijkheid te bieden. Hij kan zelfs proberen dat onmogelijk te maken. En omdat het tegenwoordig zo eenvoudig is om illegale kopieën te maken van muziek en films, probeert de industrie kopiëren allerlei hindernissen op te werpen. Sommige artiesten klagen dat hun inkomsten in gevaar komen, dat de cultuur gevaar loopt enzovoort. Overigens denken niet alle artiesten er zo over; een (toen nog) verrassend heldere Courtney Love gaf enkele jaren geleden een hele andere visie op de kwestie.

Een technische hindernis die momenteel wordt toegepast is het gebruik van "kapotte" CD's. Die kunnen meestal niet door de CD-speler in een computer gelezen kunnen worden, maar wel door die van een stereo-installatie. Technisch gezien zijn het niet eens CD's - ze voldoen niet aan de standaard voor Audio-CD's. Op de verpakking van de, nou ja, schijfjes, is het woord 'CD' dan ook vaak onvindbaar. Door het computergebruik onmogelijk te maken, proberen de platenmaatschappijen te voorkomen dat de CD's gekopieerd worden. Maar tegelijkertijd maken ze het de consument moeilijk om bijvoorbleeld zijn muziek af te spelen op de draagbare MP3-speler.

Een wat ingenieuzere manier van kopieerbeveiliging is het zogenaamde DRM (Digital Rights Management), waarbij de muziek versleuteld wordt aangeboden, en aan een bepaalde computer gekoppeld wordt, of aan een bepaalde tijd. Op een andere computer, of buiten de gestelde tijd, zijn de gegevens (bijv. muziekbestanden) niet meer te gebruiken. DRM vereist echter nauwe samenwerking met de software van de computer.

Zoals gezegd hebben fabrikanten het recht dit soort mechanismen aan te brengen (als ze dat maar vermelden). Net zoals consumenten het recht heb om legale kopieën te maken. De beveiligingsmechanismen maken dat een stuk lastiger, al zullen die nooit 100% waterdicht zijn. De voorgestelde wetswijziging van de Auteurswet (PDF) maakt het echter ook onwettig om te proberen beveiligingen te omzeilen, en zelfs om gevonden 'gaten' in de beveiliging openbaar te maken. In de Verenigde Staten is dergelijke wetgeving al enkele jaren van kracht (de zg. DMCA, of Digital Millenium Copyright Act). Dat leert ons iets over de ongewenste gevolgen van zo'n wet. Want hoewel een verbod op het omzeilen van beveilingsmaatregelen wellicht niet onredelijk klinkt, kleven er grote bezwaren aan. Enkele van de voorbeelden uit de Amerikaanse praktijk:

• De Russische programmeur Skylarov schreef software om het voor blinden mogelijk te maken elektronische boeken te lezen (zg. e-books). Bij een bezoek aan de VS werd hij terstond gearresteerd en heeft daar weken in gevangenschap doorgebracht. Het proces loopt nog.
• De 15-jarige(!) Noorse programmeur Jon Johansen schreef software om zijn eerlijk gekochte DVDs te kunnen bekijken op zijn Linux-computer. Uiteindelijk sprak de Noorse rechter hem vrij, tot verdriet van de Amerikaanse entertainment-industrie.
• Een bepaalde kopieerbeveiliging kon omzeild worden (op Windows-systemen) door de shift-toets ingedrukt te houden tijdens het opstarten; een student die daarover publiceerde werd daarvoor voor de rechter gedaagd.

Samenvattend, de uitbreiding van de Auteurswet op dit gebied ontneemt de consument onnodig veel rechten. Men zou zeer terughoudend moeten zijn met het uitvaardigen van wetten die beperkingen stellen aan wat iemand met zijn eigen bezittingen mag doen. Verder hindert de wetswijziging innovatie en wetenschappelijk onderzoek, zoals al aangeven in deze open brief van een aantal internet-deskundigen aan de Tweede Kamer (naar aanleiding van een vergelijkbaar wetsvoorstel). Het is begrijpelijk dat de media-industrie een halt wil toeroepen aan de verspreiding van illegale kopiëen. De wetswijziging zal daar echter weinig aan veranderen: ook zonder het doorbreken van beveiligingsmaatregelen is dat verboden.
-- djcb @ 02:35 | 0 comments